Sosyal Ağların İnsan Yaşamına Etkisi: Facebook Örneği

İnternette son yıllarda online toplulukların bir türü olarak sosyal ağ siteleri gittikçe popüler hale gelmiştir. Teknolojinin soğukluğunu, Web’de bir araya getiren sosyal ağ siteleri, geleneksel ortamda insanlar arasında gerçekleşen yüz-yüze iletişimin yarattığı etkinin benzerini sanal ortamda meydana getirmektedir. Her ne kadar geleneksel ortamdaki gibi olmasa da sosyal ağ siteleri,  hayatımızın bir parçası haline gelmeye başlamıştır. Sosyal iletişim ağları, kullanıcılara kendileri yeniden tanımladıkları ve çeşitli sosyal ilişkilere katıldıkları bir sosyalleşme süreci şeklinde ilerlemektedir. Sosyal kelimesinin anlamı; toplumla ilgili, toplumsal, içtimai demektir. Bunu biraz daha açacak olursak, sosyal olmak; toplumun üyesi, topluma ait, toplumla ilgili, topluma bağlı olmak demektir.“Sosyalleşme” kişinin grup normlarına uymasını öğrenmesini sağlayan bir süreçtir. Bu durumda sosyalleşme; bir nevi öğrenme sürecidir. Bundan dolayı  İnsan olarak, birbirimizle paylaştığımız konular, sosyal etkilerin sonucu olarak bir şahsiyet haline gelmektedir.

Sponsor Bağlantılar

Tüm dünyada 500 milyonu aşkın kişi gününün önemli bir kısmını Facebook’ta geçirmeye başlayınca, bu sosyal paylaşım platformu sosyolog ve psikologların da araştırmalarının ilgi odağı haline gelmiştir. ABD’li psikoloji profesörü Rowland Miller’in yapmış olduğu araştırmaya göre; Facebook ve Twitter gibi sosyal paylaşım sitelerinin İnsan karakteri üzerinde çeşitli etkilerini ortaya koymuştur. Miller’e göre, insanların bütün hayatlarının detaylarını tüm dünyayla paylaşmalarını sağlayan Facebook ve Twitter gibi sosyal paylaşım siteleri, utanma duygusunu yok etmektedir. Bununla birlikte Sağlık problemlerine yol açmasından, gelecekteki iş fırsatlarının kaçmasına neden olmakta, kullanıcılarının kıskançlık duygusunu derinleştirip ‘canavar’a dönüştürmesinden narsistleştirmesine kadar birçok bilimsel iddianın hedefindeki Sosyal paylaşım siteleri, İnsan hayatının vazgeçilmez parçalarından birisi haline gelmiştir.

Bazı uzmanlara göre ise bu sosyal ağ ve bilgi paylaşım sitesi, insanların zamanlarını öldüren, boş vakit geçirenler de dahil herkesin üye olabileceği bir sitedir. Kimilerine göre de, “Facebook” diye adlandırılan bu site, insanların onu düzgün ve yararlı bir şekilde de kullanabileceği bir sitedir. Peki, madem bu sitenin kuruluşu, site kurucusu Mark Zuckerberg’in dediği gibi, insanların daha da bilgilendirilmesi ve bu siteden yararlanmalarını ilk olarak amaçlıyor ise, neden bu sitenin sahip olduğu dezavantajlar giderilmiyor? Veyahut insanlar neden vakitlerini boşa geçirdiklerini düşündüğü ve bunun “Facebook” adlı bir sitenin dezavantajı olduğunu bildiği halde üyeliklerini iptal etmiyorlar? Akıllarda dönen bir başka soru daha, insanlar bu siteden nasıl yararlanabiliyorlar? Herkesin aklında bu sorulardan en az bir tanesinin yer ettiğini varsayarsak soru işaretlerinin sayısı, 2010 Ağustos ayı itibariyle Türkiye için yaklaşık 23,5 milyon, Amerika Birleşik Devletleri için yaklaşık 132,8 milyon, İngiltere ve Endonezya için ise yaklaşık 27,5 milyona ulaşıyor.

Bu verilere göre Türkiye, dünya sıralamasında 4. olarak yerini alıyor. Dünya’da akıllarda oluşan toplam soru sayısı ise 500 milyonu aşıyor. Bu sayının bu kadar hızlı bir şekilde büyümesi ise başka bir sorunun oluşmasına neden oluyor. Bu soru ise bu sitenin büyüsünün ne olduğuna, etkileyicilik zehrinin ne içerdiğine cevap arıyor? Şahsen bunun cevabı içler acısı. İnsanların sahip olduğu özentilik duygusu, sahip olamadığı zeka varlığı bu sitenin bu denli yücelmesini ve kendilerinin bu sitede argo deyimiyle “boş gezenin boş kalfası” olarak yer almalarını sağlıyor.

Diğer bir duruma gelirsek, insanları sosyalleştirme çabasına giren bu site aslında onları sosyal yaşamadan iyice soyutlamakta, bunu adımız kadar iyi biliyoruz. Sürekli bilgisayar başında “Anasayfa” butonuna tıklamaları ve “Farmville”, “Fishville” gibi zaman kaybına neden olan bu oyunları oynamaları onları başka şeylere yöneltmekten alıkoymakta ve bu sayede soyutlamanın önüne geçilememektedir.

Kısacası bu site ne anıldığı kadar yarar sağlayan ne zararı olmayan, ne sosyalleştiren, ne bilgilendiren, ne oyunlarıyla zekayı geliştiren ne de zamanın iyi bir şekilde değerlendirilebileceği bir sitedir. çünkü:

• Sosyal Olmak; Kapsamlı olmak, niteliğini sürekli genişletmeye istekli ve hevesli olmak demektir.
• Sosyal Olmak; Toplumda soluk almak ve var olmak demektir.
• Sosyal Olmak; Yarınlar demektir.

Er ya da geç, insanların bu konu hakkında geniş kapsamlı bir bilgilendirilmeye sokulması, bu konu hakkındaki gerçeklerin onlara anlatılması gerekmektedir. Bu sayede belki gerçek anlamda insanları bilgilendirmiş, onlara yarar sağlamış oluruz.