Latince : llex aquifolium
Türkçe : ÇOBAN PÜSKÜLÜ (Işılgan)
Çoban Püskülü (Işılgan) Doğal Yayılış ve Rakım
Avrupa’nın batı ve güney bölgelerinde, Batı ve Kuzey Afrika’da, Türkiye’de Karadeniz, Marmara ve Güney Anadolu’da yerli olarak bulunur. 1250 m. rakıma kadar çıkar.
Çoban Püskülü (Işılgan) Toprak ve Besin İsteği
Serin, madence zengin, kumlu-killi topraklarda, az olarak da kireçli ve ağır killi topraklarda yetişir. Kuru topraklardan hoşlanmaz. Yayıldığı bölgelerde pH=3.5-7.2 arasında değişir. Optimal pH=4.5-5.5’tur.
Çoban Püskülü (Işılgan) Donlara Duyarlılık
Şiddetli kış donlarına duyarlıdır. Genç bireyler geç donlardan zarar görür. Kısa süreli j de olsa -15 ° C sıcaklıklara kadar dayanır.
Çoban Püskülü (Işılgan) Sıcaklık ve Nem İsteği
Mutedil derecede nemli deniz ve dağ ikliminden hoşlanır. Soğuğa, özellikle deniz soğuğuna dayanıklıdır. Minimum yaz sıcaklığının 12 C olduğu yerlerde meyve verimi optimaldir.
Çoban Püskülü (Işılgan) Tohum Özellikleri
Tohumların çimlenme süresi çok uzundur, genellikle ikinci yılda çimlenir.
Çoban Püskülü (Işılgan) Tepe Şekli
Piramidal bir tepe yapar. Tepe çapı 3 m.dir.
Çoban Püskülü (Işılgan) Makaslama ve Budama
Budamaya çok yatkındır. Ağır makaslamaya elverişlidir.
Çoban Püskülü (Işılgan) Büyüme ve Boylanma
Yavaş büyür. Maksimum 15 m. boy yapar.
Çoban Püskülü (Işılgan) Kök Yapısı
Sığ kök yapar. Kökleri uzun süreli su baskınlarına dayanıklı değildir. Kök sıkışıklığından hoşlanmaz.
Çoban Püskülü (Işılgan) Işık İsteği
Yarıgölge-gölge şartlarında yetişir.
Çoban Püskülü (Işılgan) Meyve ve Çiçek
Meyve çekirdekli sulu meyve durumunda, 4-8 mm. çapında, yuvarlak veya oval biçimli ve olgunlukta parlak kırmızı bir renklidir. Mayıs ayında açan çiçekleri hoş kokulu ve körleşme neticesi iki evciklidîr. Üzeri genellikle tüylü olan çiçekler yaprak koltuklarında ve bir eksen üzerinde kurullar halinde bulunur. Meyve sonbaharda görülür.
Çoban Püskülü (Işılgan) Yaprak ve Sürgün
Hep yeşil yapraklan 3-8 cm. uzun, 3-4 cm. geniş, yumurtamsı ya da uzunca mızrak biçiminde, kenarları dalgalı ve kabaca dişli ve dişlerin ucu dikenlidir. Kalın, derimsi yaprakların üst yüzü koyu yeşil, alt yüzü açık yeşil renkli ve yaprak sapı 7-12 mm. uzun olup hafif olukludur. Sürgünleri açık ya da koyu yeşil renkli, tüysüz ve oldukça e-lastiktir. Kütük sürgünü verebilme özelliği vardır.
Çoban Püskülü (Işılgan) Üretim Şekli
Tohum ve çelik ile üretilir. Tohumlar olgunlaşır olgunlaşmaz toplanıp sonbaharda soğuk camekanlara veya katlamalı olarak Nisanda ekilir. Katlama süresi en uzun olan taksondur. Tohumlarında uyuklama vardır. Sonbaharda ekilse bile genellikle ilk yıl çimlenme olmaz. Yaz sonu yarı olgun çelik, kışın sera şartlarında ökçeli veya sert çelikle sonbaharda daldırma veya aşı ile üretilir.
Çoban Püskülü (Işılgan) Diğer Özellikler
Kirli hava şartlarına ve endüstriyel yörelere dayanıklıdır. Rüzgara karşı korunaklı yerlerde iyi yetişir. Bu türler geçilmez çitler oluşturur. Kuş konukçusu, alt tabaka elemanı olarak ya da soliter olarak kullanılır. Kapta, çatı, balkon, teras gibi beton zeminler-de yetiştirmeye uygundur. Odunu tornacılıkta makbuldür. l.a.”Golden King” 2-3 m. j boylanabilen, asimetrik ve yavaş büyümeli, yaprak kenarları altın rengi ve geniş bantlı bir varyete olup peyzaj açısından çok değerlidir.
A.AGAV B.EBEGÜMECİ C.KIRMIZI PANDA D.ÇABAN PÜSKÜLÜ